Nguyên tắc ghi nhận doanh thu trong kế toán

Đối với hoạt động kinh doanh, nguyên tắc ghi nhận doanh thu rất quan trọng. Nó giúp người làm kinh doanh ghi nhận doanh thu, tính toán tình hình kinh doanh chính xác nhất có thể. Từ đó, đánh giá hiệu quả hoạt động và thực hiện những thay đổi cần thiết.

Trong bài viết này, hãy cùng Xuyên Việt Media tìm hiểu về nguyên tắc trên nhé.

Nguyên tắc ghi nhận doanh thu là gì?

Doanh thu là gì?

Doanh thu là lợi ích kinh tế thu được, làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp ngoại trừ phần đóng góp thêm vào của các cổ đông. Doanh thu được ghi nhận đồng thời theo nguyên tắc phù hợp, từ đó, phản ánh tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Tìm hiểu về nguyên tắc ghi nhận doanh thu

Trên thực tế, việc ghi nhận doanh thu của các doanh nghiệp, công ty cần phải tuân thủ đúng các nguyên tắc kế toán do nhà nước quy định. Tuỳ từng lĩnh vực mà các nguyên tắc này sẽ thay đổi để đảm bảo tính phù hợp.

>> Nguyên tắc giá gốc là gì?

Chi tiết nguyên tắc ghi nhận doanh thu

Chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên tắc này áp dụng với từng lĩnh vực kinh doanh nhé.

Doanh thu bán hàng

Điều kiện ghi nhận doanh thu bán hàng bao gồm các điều kiện cơ bản được ghi sau đây:

• Là doanh nghiệp đó đã thực hiện chuyển giao phần lớn rủi ro, lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm đó cho các chủ thể là người mua trong nền kinh tế hợp pháp.
• Chỉ được ghi nhận doanh thu khi doanh nghiệp đó không còn nắm giữ quyền sản xuất hàng hoá đó nữa.
• Nguyên tắc ghi nhận doanh thu bán hàng là khi doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
• Chỉ ghi nhận khi doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng đó.
• Điều kiện là phải xác định được các chi phí liên quan bỏ ra cho việc bán hàng.

>> Nguyên tắc smarter là gì?

Doanh thu cung cấp dịch vụ

Trong trường hợp doanh thu cung cấp dịch vụ, các nguyên tắc cụ thể như sau:

• Doanh thu được ghi nhận khi đã xác định mức doanh thu tương đối chắc chắn.
• Với việc cung cấp dịch vụ thì việc ghi nhận doanh thu chỉ được thực hiện khi đảm bảo sẽ thu được lợi ích kinh tế.
• Được xác nhận doanh thu khi xác định được phần công việc đã hoàn thành ở thời điểm thành lập bản báo cáo.
• Được xác nhận doanh thu khi xác định được chi phí phát sinh giao dịch, chi phí cần bỏ ra để có thể hoàn thành các giao dịch liên quan tới dịch vụ.

Nguyên tắc ghi nhận doanh thu với hợp đồng kinh tế

Đây là một trường hợp phức tạp khi hợp đồng kinh tế có thể có nhiều giao dịch hơn. Cũng vì nguyên nhân này mà nó được chia thành nhiều trường hợp.

Trường hợp 1 

Nếu hợp đồng kinh tế có những quy định cụ thể về việc bán hàng cũng như cung cấp dịch vụ sau bán hàng, doanh nghiệp cần thực hiện ghi nhận doanh thu bán hàng và các khoản doanh thu cung cấp dịch vụ.

Trường hợp 2

Nếu bản hợp đồng đưa ra quy định chủ thể là bên bán hàng chịu trách nhiệm lắp đặt hàng hoá, sản phẩm cho người mua. Lúc này, doanh nghiệp chỉ được ghi nhận doanh thu sau khi các hoạt động lắp đặt đã hoàn thiện.

Trường hợp 3

Nếu một doanh nghiệp có nghĩa vụ phải cung cấp cho chủ thể người mua hàng hoá, dịch vụ miễn phí hay chiết khấu…, kế toán chỉ ghi nhận doanh thu đối với các hàng hoá dịch vụ đó cho đến khi đã thực hiện xong các nghĩa vụ đối với chủ thể là người mua.

Đối với doanh thu từ việc bán bất động sản

Hiện tại, nguyên tắc tính doanh thu với việc mua bán bất động sản cũng cần thực hiện theo quy định. Nó cần đảm bảo những yếu tố, điều kiện quan trọng sau đây:

• Cần đảm bảo rằng doanh nghiệp đã hoàn thành toàn bộ, bàn giao bất động sản cho người mua. Mọi rủi ro, lợi ích gắn liền quyền sử dụng bất động sản đó cũng đã được chuyển giao toàn bộ.
• Việc ghi nhận doanh thu chỉ được thực hiện nếu doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền sở hữu bất động sản đó nữa.
• Đảm bảo rằng doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
• Đảm bảo điều kiện rằng đã xác định, tính toán cụ thể các chi phí liên quan đến chuyển giao bất động sản.

Lưu ý quan trọng với nguyên tắc ghi nhận doanh thu

Trên đây, là những điều cơ bản nhất người làm kế toán cần biết khi xác định doanh thu cho doanh nghiệp. Trong một số trường hợp đặc thù, những nguyên tắc này có thể thay đổi đôi chút. Hãy theo dõi các thông tư hướng dẫn liên quan để thực hiện một cách chính xác nhất.

Hy vọng những thông tin này hữu ích đối với bạn. Nếu bạn có bất kỳ điều gì cần tư vấn về kinh tế, marketing hay các dịch vụ doanh nghiệp, liên hệ ngay với Xuyên Việt Media để được tư vấn và hỗ trợ nhé.