Nếu cách đây vài trăm năm, chúng ta đang sống trong nền sản xuất tự cung tự cấp lạc hậu. Thì ngày nay, con người đang từng bước tiến lên xã hội văn minh và hội nhập thế giới nhờ sản xuất hàng hóa. Vậy sản xuất hàng hóa là gì? Hãy cùng Xuyên Việt Media tìm lời giải đáp trong bài viết dưới đây nhé!
Sản xuất hàng hóa là gì?
Sản xuất hàng hóa là kiểu tổ chức kinh tế, trong đó sản phẩm sản xuất ra không dùng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người trực tiếp sản xuất ra nó. Mà dùng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người khác thông qua việc mua bán, trao đổi.
Các kiểu sản xuất hàng hóa trong lịch sử gồm:
- Sản xuất hàng hóa giản đơn
- Sản xuất hàng hóa tư bản chủ nghĩa
- Sản xuất hàng hóa xã hội chủ nghĩa
Điều kiện ra đời và tồn tại của sản xuất hàng hóa
Để hiểu rõ sản xuất hàng hóa là gì, chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem sản xuất hàng hóa ra đời trong điều kiện nào và làm sao để tồn tại.
Theo đó, sản xuất hàng hóa ra đời và tồn tại dựa vào hai điều kiện:
Phân công lao động xã hội
Phân công lao động xã hội là sự chuyên môn hóa trong sản xuất, phân chia lao động thành các lĩnh vực, các ngành sản xuất khác nhau. Việc phân công lao động xã hội sẽ khiến hoạt động trao đổi sản phẩm trở thành xu hướng tất yếu.
Kể từ khi có phân công lao động xã hội, mỗi người chỉ sản xuất một vài loại sản phẩm nhất định. Tuy nhiên để đáp ứng nhu cầu cuộc sống, họ cần có nhiều loại sản phẩm khác nhau và trao đổi với nhau là việc phải xảy ra.
Phân công lao động xã hội và chuyên môn hóa sản xuất sẽ làm tăng năng suất lao động. Từ đó sản phẩm thặng dư càng nhiều nên càng thúc đẩy quá trình trao đổi sản phẩm.
Sự tách biệt tương đối về mặt kinh tế của những người sản xuất
Người sản xuất trở thành chủ thể độc lập với nhau, sản phẩm làm ra thuộc quyền sở hữu của nhiều chủ thể kinh tế. Nếu muốn tiêu dùng sản phẩm của người khác cần thực hiện mua bán và trao đổi hàng hóa.
Trên đây là hai điều kiện quan trọng để sản xuất hàng hóa tồn tại. Thiếu một trong hai điều kiện đó sẽ không có sản xuất hàng hóa.
Có thể bạn chưa biết: Thị trường là gì?
Đặc trưng của sản xuất hàng hóa
Sản xuất hàng hóa chỉ diễn ra khi có sự trao đổi, mua bán. Vậy đặc trưng của sản xuất hàng hóa là gì?
Sản xuất hàng hóa là sản xuất để mua bán, trao đổi
Trong lịch sử tồn tại hai kiểu tổ chức kinh tế là sản xuất hàng hóa và sản xuất tự cung, tự cấp. Trong đó:
- Sản xuất tự cung, tự cấp: sản phẩm sản xuất ra nhằm đáp ứng tốt nhu cầu tiêu dùng của chính người sản xuất.
Ví dụ: Sản xuất của những người nông dân gia trưởng dưới thời phong kiến, sản xuất của người dân trong thời công xã nguyên thủy…
- Sản xuất hàng hóa: sản phẩm sản xuất ra để bán chứ không dùng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người sản xuất.
Sản xuất hàng hóa vừa mang tính xã hội, vừa mang tính tư nhân
Lao động của người sản xuất hàng hóa mang tính xã hội vì sản phẩm sản xuất ra để đáp ứng nhu cầu của mọi người trong xã hội.
Trái ngược với điều này, lao động của người sản xuất hàng hóa cũng mang tính tư nhân. Bởi việc sản xuất ra cái gì, bằng cách nào đều mang tính độc lập, công việc riêng của mỗi người.
Tính chất tư nhân có thể phù hợp hoặc không phù hợp với tính chất xã hội. Đây là mầm mống và là cơ sở của khủng hoảng kinh tế hàng hóa.
Xem thêm: 7 vùng kinh tế của Việt Nam
Sản xuất hàng hóa có những ưu thế nào?
Nhắc đến sản xuất hàng hóa là gì, chúng ta đều nhận thấy chúng sở hữu nhiều ưu thế hơn hẳn so với mô hình sản xuất tự cung, tự cấp. Cụ thể:
Khai thác lợi thế sẵn có
Sản xuất hàng hóa ra đời do chuyên môn hóa sản xuất và phân công lao động xã hội. Do vậy nó khai thác tốt các lợi thế sẵn có về mặt xã hội, tự nhiên và kỹ thuật của từng người ở từng vùng và địa phương.
Sản xuất hàng hóa phát triển sẽ tác động trở lại và khiến phân công lao động xã hội diễn ra mạnh mẽ, chuyên hóa lao động ngày càng tăng. Tạo mối liên hệ sâu sắc và mở rộng giữa các ngành nghề, lĩnh vực.
Tính tự cung tự cấp, trì trệ, bảo thủ, lạc hậu của mỗi địa phương sẽ bị phá vỡ. Thay vào đó, năng suất lao động xã hội tăng lên, các nhu cầu xã hội được đáp ứng đầy đủ hơn.
Quy mô sản xuất không bị giới hạn
Quy mô sản xuất sẽ không còn bị giới hạn trong nền sản xuất hàng hóa. Bởi vì nguồn lực và nhu cầu của mỗi cá nhân, gia đình, địa phương đã được mở rộng dựa trên nguồn lực và nhu cầu xã hội.
Mặt khác, việc áp dụng thành công các thành tựu khoa học kỹ thuật, công nghệ hiện đại vào sản xuất cũng dễ dàng hơn. Tạo động lực thúc đẩy sản xuất phát triển vượt bậc.
Nâng cao cạnh tranh
Sự tác động của quy luật vốn có của sản xuất hàng hóa chính là quy luật cạnh tranh.
Người sản xuất hàng hóa phải luôn nhạy bén, năng động, biết tính toán, không ngừng cải tiến kỹ thuật. Mục đích để nâng cao chất lượng, năng suất kinh tế và đa dạng chủng loại hàng hóa. Có như vậy chi phí sản xuất mới đáp ứng tốt nhu cầu của người dùng ngày một cao.
Nâng cao đời sống tinh thần, vật chất
Sản xuất hàng hóa phát triển, sự giao lưu kinh tế giữa các cá nhân, các vùng, các quốc gia… cũng được mở rộng hơn. Điều này không chỉ cải thiện tốt đời sống vật chất, mà đời sống tinh thần, văn hóa cũng trở nên đa dạng, phong phú.
Các dịch vụ hiện có tại Xuyên Việt Media:
Kết luận
Trên đây là một số thông tin liên quan đến vấn đề sản xuất hàng hóa là gì do Xuyên Việt Media tổng hợp và chia sẻ. Hi vọng bài viết này đã mang đến cho bạn nhiều kiến thức hữu ích.
Hãy luôn theo dõi chúng tôi để kịp thời nắm bắt nhiều nội dung hay và thú vị nhé!