Văn hóa là gì? Văn hóa có đặc điểm như thế nào?

Với sự phát triển của thời đại công nghệ 4.0, những giá trị văn hóa vẫn luôn được các quốc gia gìn giữ và bảo tồn. Văn hóa có ý nghĩa quan trọng đối với lịch sử phát triển như thể hiện một nét đẹp đặc trưng của từng quốc gia. Vậy văn hóa là gì? Văn hóa có đặc điểm như thế nào? Cùng Xuyên Việt Media tìm hiểu thông tin ngay dưới bài viết sau đây nhé. 

Văn hoá là gì? 

Hiện không có khái niệm chính xác giải thích văn hoá là gì. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến giải thích như sau:

Theo UNESCO

Văn hóa là tổng thể sống động các hoạt động và sáng tạo trong quá khứ và trong hiện tại. Qua các thế kỷ, hoạt động sáng tạo ấy đã hình thành nên một hệ thống các giá trị, các truyền thống và thị hiếu – những yếu tố xác định đặc tính riêng của mỗi dân tộc.

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh

Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những công cụ sinh hoạt hằng ngày về mặc, ăn, ở và các phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hóa.

Theo Wiki

Văn hóa là bao gồm tất cả những sản phẩm của con người, và như vậy, văn hóa bao gồm cả hai khía cạnh: Khía cạnh phi vật chất của xã hội như ngôn ngữ, tư tưởng, giá trị và các khía cạnh vật chất như nhà cửa, quần áo, các phương tiện…

>> Quảng cáo không được phê duyệt tại sao?

Cơ cấu văn hóa bao gồm những thành phần nào? 

Cơ cấu của văn hóa bao gồm các thành phần cụ thể như: biểu tượng, chân lý, giá trị, mục tiêu, và chuẩn mực.

Biểu tượng

Biểu tượng là những thứ gì đó mang ý nghĩa cụ thể, được con người nhận biết. Ví dụ như Âm thanh, hình ảnh, đồ vật, hành động con người và những ký tự,…đều là biểu tượng văn hóa. Biểu tượng văn hóa thay đổi theo thời gian, đôi khi nó mang ý nghĩa trái ngược tùy vào nền văn hóa. 

Chân lý

Chân lý mang tính chính xác, rõ ràng của tư duy con người. Người thì cho rằng, chân lý là những nguyên lý được mọi người tán thành thừa nhận. Hiểu một cách sâu hơn, chân lý là sự phản ánh đúng đắn thế giới khách quan trong ý thức con người. Chân lý là tri thức phù hợp với hiện thực khách quan và được thực tế kiểm nghiệm. 

Giá trị

Giá trị cũng được xem là sản phẩm của văn hóa. Giá trị là những gì mà qua đó thành viên của một nền văn hóa xác định điều gì là đáng mong muốn và không đáng mong muốn, tốt hay không tốt, đẹp hay xấu… Trong một xã hội, các thành viên đều xây dựng quan điểm riêng về bản thân mình và về thế giới dựa trên những giá trị văn hóa.

Mục tiêu

Mục tiêu là một trong những yếu tố cơ bản của hành vi và sự hành động có ý thức của con người. Mục tiêu được coi như sự dự đoán trước kết quả của hành động. Đó là cái đích thực tế cần phải hoàn thành. 

Mục tiêu chịu ảnh hưởng mạnh của giá trị. Giá trị thế nào thì dễ sinh ra mục tiêu như thế, không có giá trị thì cũng không có mục tiêu, giá trị gắn bó với mục tiêu. Tuy nhiên mục tiêu là khác với giá trị.

Chuẩn mực

Trên góc độ xã hội học, những chuẩn mực văn hóa quan trọng được gọi là chuẩn mực đạo đức và những chuẩn mực văn hóa ít quan trọng hơn được gọi là tập tục truyền thống. 

Đặc điểm của văn hoá là gì?

Căn cứ khái niệm văn hoá là gì, ta có thể thấy, văn hoá bao gồm các đặc điểm sau đây:

Tính lịch sử

Văn hoá được hình thành theo chiều dài lịch sử của nhân loại, phản ánh quá trình sáng tạo của con người trong một khoảng thời gian dài thậm chí gắn với bề dày lịch sử của một dân tộc.

Tính hệ thống

Tương tự như tính lịch sử, văn hoá cũng được đúc kết theo chuỗi các sự kiện, kết nối trong suốt chiều dài lịch sử gắn với quá trình phát triển của dân tộc, quốc gia.

Tính giá trị

Bất cứ một khía cạnh nào của văn hoá cũng mang đến một giá trị nào đó. Có thể có tính tức thời hoặc có thể mang tính lâu dài. Tuy nhiên, nhìn chung, văn hoá mang đến ý nghĩa tốt đẹp, thậm chí nhiều trường hợp còn trở thành thước đo chuẩn mực của con người và xã hội.

Di sản có phải văn hoá không? 

Văn hoá là khái niệm bao gồm toàn bộ các giá trị vật chất và tinh thần của con người theo chiều dài lịch sử và phát triển của dân tộc, quốc gia. Theo đó, căn cứ Điều 1 Luật Di sản văn hoá, di sản văn hoá được định nghĩa: Bao gồm di sản văn hoá phi vật thể và di sản văn hoá vật thể, là sản phẩm tinh thần, vật chất có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác ở nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Qua đó, có thể thấy, di sản văn hóa cũng là một phần của văn hoá và bao gồm di sản văn hoá phi vật thể và di sản văn hoá vật thể. Trong đó:

• Di sản văn hoá phi vật thể gồm các sản phẩm có giá trị lịch sử, văn hoá, được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn như nhã nhạc cung đình Huế, dân ca quan hệ Bắc Ninh, không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên… (khoản 1 Điều 1 Luật Di sản văn hoá 2001).
• Di sản văn hoá vật thể gồm di tích lịch sử, văn hoá, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia: thành nhà Hồ, hoàng thành Thăng Long, phố cổ Hội An, cố đô Huế…

>> Hướng dẫn 1 số cách làm video quảng cáo đơn giản

Lời kết

Bài viết trên đây là những thông tin giải đáp về văn hóa là gì và bộ phận cấu thành văn hóa. Hy vọng qua những chia sẻ ở trên giúp bạn có thông tin hữu ích và hiểu rõ hơn về văn hóa. Theo dõi Xuyên Việt Media để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích hơn nhé.