Hiểu một cách cơ bản nhất, lạm phát là sự mất giá trị thị trường, giảm sức mua của đồng tiền. Để so sánh với các nền kinh tế khác, lạm phát là sự phá giá đồng tiền nội tệ. Vậy, lạm phát là gì, có ảnh hưởng như thế nào đến kinh tế và nguyên nhân chính do đâu? Cùng Xuyên Việt Media tìm hiểu trong những thông tin dưới đây nhé!
Lạm phát là gì?
Lạm phát trong tiếng Anh được gọi là inflation. Theo kinh tế vĩ mô, lạm phát được hiểu là tăng mức giá chung liên tục của hàng hoá và dịch vụ theo thời gian. Mức giá chung tăng cao, đơn vị tiền tệ sẽ mua được ít hàng hoá hơn trước. Đó là những ảnh hưởng sức mua đối với đơn vị tiền tệ.
Lạm phát được hiểu là giảm giá trị tiền tệ của 1 quốc gia so với các loại tiền tệ của quốc gia khác. Lạm phát có tác động đến phạm vi nền kinh tế sử dụng các loại tiền tệ đó.
Phân chia lạm phát
Để phân chia lạm phát, có thể dựa vào một số yếu tố sau. Tính theo mức độ đơn vị %, chia thành 3 mức độ cơ bản đó là:
- Lạm phát tự nhiên dưới 10%: Lạm phát tự nhiên xảy ra ở mức độ này, với nền kinh tế hoạt động bình thường, ít rủi ro. Đời sống của người dân ổn định.
- Lạm phát phi mã là từ 10% – 1000%: Lạm phát xảy ra ở những mức độ này hầu như sẽ làm cho giá cả tăng lên, gây biến động lớn về kinh tế.
- Siêu lạm phát ( trên 1000%) xảy ra ở mức độ này sẽ có hậu quả rất lớn đối với kinh tế của 1 quốc gia. Thường thì ở mức này quốc gia sẽ rất khó khắc phục lại nền kinh tế với trạng thái ban đầu.
Các quốc gia hầu như chỉ mong muốn lạm phát xảy ra 5%. Một năm tăng trưởng kinh tế 10%, tiền mất giá tầm 5%.
Nguyên nhân dẫn đến lạm phát
Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến lạm phát:
Lạm phát do cầu kéo
Lạm phát do cầu kéo có nghĩa là khi nhu cầu của thị trường về mặt hàng nào đó tăng, kéo theo giá của mặt hàng đó cũng tăng theo. Nó khiến giá cả của các mặt hàng khác leo thanh theo và giá trị đồng tiền bị mất giá. Người tiêu dùng phải chi tiêu nhiều hơn để mua 1 loại hàng hoá hoặc dịch vụ nào đó.
Do chi phí đẩy
Chi phí đẩy bao gồm tiền lương, giá cả nguyên liệu, máy móc, thuế,… Khi giá của các yếu tố này tăng thì chi phí sản xuất tăng. Từ đó, tổng chi phí sản xuất của các xí nghiệp, nhà máy tăng lên, bắt buộc giá thành sản phẩm cũng tăng. Và, những yếu tố này ảnh hưởng đến nền kinh tế chung.
Lạm phát cơ cấu
Những ngành kinh doanh có hiệu quả sẽ tăng dần tiền công cho người lao động. Các nhóm ngành kinh doanh không hiệu quả nhưng doanh nghiệp vẫn phải tăng tiền công. Và đương nhiên, cách họ lấy chi phí tăng tiền công cho người lao động đó là tăng giá thành sản phẩm để đảm bảo mức lợi nhuận cao. Từ đó sinh ra lạm phát.
Do cầu thay đổi
Thị trường giảm nhu cầu tiêu thụ mặt hàng, trong khi lượng cầu về mặt khác tăng lên. Nếu thị trường có người cung cấp độc quyền, giá cả cứng nhắn thì mặt mặt hàng có lượng cầu giảm vẫn sẽ không giảm giá. Tuy nhiên, mặt hàng có lượng cầu tăng sẽ bắt đầu tăng giá. Và kết quả là mức giá chung sẽ bị đẩy lên, dẫn đến lạm phát.
Lạm phát do xuất khẩu
Xuất khẩu cũng là yếu tố ảnh hưởng lớn đến lạm phát. Xuất khẩu tăng, tổng cầu tăng cao hơn cung, sản phẩm được thu gom cho xuất khẩu khiến hàng cung cho thị trường giảm trong nước. Từ đó, tổng cung trong nước thấp hơn cầu, tổng cung và cầu mất cân bằng sẽ sinh ra lạm phát.
Lạm phát do nhập khẩu
Một nguyên nhân nữa dẫn đến lạm phát đó là do nhập khẩu. Hàng hoá nhập khẩu tăng giá do thuế nhập khẩu và giá cả thị trường. Khi đó, sẽ dẫn đến giá bán sản phẩm trong nước tăng lên. Và khiến mức giá chung nhập khẩu bị đội lên thành lạm phát.
Tiền tệ
Lạm phát tiền tệ xảy ra khi cung lượng tiền lưu hành trong nước tăng lên. Ngân hàng trung ương mua ngoại tệ để giữ tiền trong nước không mất giá so với ngoại tệ. Hoặc có thể do ngân hàng mua công trái theo nhà nước khiến lượng tiền trong lưu thông tăng lên. Đây là nguyên nhân dẫn đến lạm phát.
Xem thêm: Hàng limited là gì? Limited trong marketing là gì?
Hiện nay, lạm phát đang diễn ra ngày càng nhiều, có nhiều yếu tố tác động dẫn đến hiện tượng này. Tại Việt Nam, năm 2022, lạm phát đang nằm ở mức cho phép mặc dù có nhiều yếu tố tác động xung quanh. Hy vọng những thông tin trên mà Xuyên Việt Media chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu lạm phát là gì, nguyên nhân lạm phát. Cùng khám phá thêm nhiều kiến thức kinh doanh thú vị cùng Xuyên Việt nhé!
