ROE là gì? Khái niệm và cách tính chỉ số ROE

Các thông số về tỷ lệ hoàn vốn, lợi nhuận, cách để thu lãi cao nhất,… được xem là bài toán không dễ với những nhà đầu tư. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần kết hợp nhiều chỉ số để đo lường được hiệu quả hoạt động. Từ đó, bạn có thể tránh những “nước cờ” sai có nguy cơ dẫn đến thua lỗ. Trong số đó, ROE là chỉ số giúp bạn có thể đưa ra các đánh giá toàn diện, trực quan. Vậy ROE là gì chưa? Bạn có biết cách tính chỉ số này và ý nghĩa của nó là  gì? Hãy cùng Xuyên Việt Media tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Tìm hiểu tổng quan về ROE

Trước khi đi vào khái niệm ROE là gì, hãy điểm qua câu chuyện sau đây:

A và B cùng kinh doanh 1 quán cafe với số vốn ban đầu khác nhau:

• A bỏ ra số vốn là 50 triệu.
• B bỏ ra số vốn 30 triệu.
• Cả 2 đều có lợi nhuận mỗi tháng là 14 triệu. Vậy theo bạn quán cafe của A hay quán cafe của B kinh doanh giỏi hơn?

Tổng quan có  thể thấy được, B có số vốn ban đầu ít hơn nhưng lại đem về mức lợi nhuận như A => Quán cafe của B kinh doanh giỏi hơn. Vậy làm thế nào để tính được điều này? Hãy hiểu ROE là gì bạn sẽ biết được lời giải đáp chính xác.

Định nghĩa về ROE là gì? 

ROE là từ viết tắt của cụm tiếng Anh “Return On Equity”. Cụm từ này được hiểu là tỷ suất lợi tức tính trên vốn chủ sở hữu. Chỉ số ROE giúp đo lường khả năng sinh lời của một khoản đầu tư trên mỗi đồng vốn bỏ ra. Ngoài ra, chỉ số này cũng được hiểu cơ bản là dùng để đo lường doanh nghiệp có sử dụng vốn hiệu quả không.

Chỉ số ROE rất quan trọng với doanh nghiệp và các nhà đầu tư. Bạn có thể dùng ROE để xem hiệu quả sử dụng tiền tạo ra lợi nhuận của doanh nghiệp mình. Người ta cũng thường lấy ROE để so sánh sức cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong cùng ngành.

ROE còn được xem là thước đo chính xác để đánh giá xem một đồng vốn mà cổ đông bỏ ra tạo được bao nhiêu đồng lãi. ROE càng cao đồng nghĩa với việc doanh nghiệp dùng đồng vốn cổ đông hiệu quả. Đồng thời, công ty cũng đang cân đối đồng vốn vay và đồng vốn cổ đông tốt để khai thác lợi thế cạnh tranh và tăng doanh thu, lợi nhuận. Thông qua chỉ số ROE, các nhà đầu tư có thể dựa vào đó để có cơ sở quyết định mua cổ phiếu của công ty nào. 

Ví dụ, bạn bỏ tiền để mở quán cà phê (tiền cá nhân không vay mượn). Trong 12 tháng kinh doanh, bạn có một khoản lời nhất định. Chỉ số ROE thể hiện tỉ số tiền lãi chia cho tiền vốn bạn bỏ ra.

THÔNG TIN THÊM: Chỉ số ROI là gì?

Chỉ số ROE cho bạn biết điều gì?

Như đã đề cập ở trên, ROE cho thấy mức độ hiệu quả của việc sử dụng vốn, đánh giá xem khi bỏ ra 1 đồng vốn thì sẽ thu được bao nhiêu đồng lời. Xét về lý thuyết, chỉ số ROE càng cao chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng vốn càng hiệu quả. Các nhà đầu tư thường ưa chuộng những loại cổ phiếu có chỉ số ROE cao. Giá của các cổ phiếu có chỉ số ROE tốt cũng sẽ cao hơn các cổ phiếu có ROE thấp. Tổng kết lại, ROE bằng với hiệu quả sử dụng vốn. 

Bên cạnh đó, bạn cần lưu ý một số điều sau khi muốn đánh giá chỉ số giá ROE: 

• Trường hợp ROE lớn hơn lãi vay ngân hàng, bạn cũng cần đánh giá xem công ty đã khai thác tối ưu lợi thế cạnh tranh để sử dụng hiệu quả vốn vay chưa. Thông qua đó, nhà đầu tư có thể dự đoán trong tương lai doanh nghiệp này có thể tăng tỷ lệ ROE không.
• Nếu chỉ số ROE nhỏ hơn lãi vay ngân hàng, nhà đầu tư cần cân nhắc. Bởi dù tỉ lệ ROE dương nhưng lại nhỏ hơn lãi vay, lợi nhuận công ty tạo ra cũng chỉ đủ để trả lãi vay chứ khó có thể mang đến lãi cho nhà đầu tư.

Ngoài ra, nhà đầu tư cũng cần xem xét ROE của nhiều năm. Nếu chỉ số này duy trì tốt, giá trị cao trong nhiều năm cũng cho thấy lợi thế cạnh tranh của công ty. Các công ty độc quyền, có lợi thế cạnh tranh cao hay năng lực cạnh tranh tốt thường có tỷ lệ ROE cao.

Hướng dẫn cách tính ROE từ A đến Z

Mỗi con số trong kinh doanh đều là những chỉ số quan trọng để bạn điều chính kế hoạch kinh doanh hoặc đưa ra phương án tối ưu hơn. Vậy để xác định rõ chỉ số ROE bạn phải làm thế nào? Câu trả lời nằm ngay bên dưới.

Công thức tính chỉ số ROE tổng quát

Để tính chỉ số ROE bạn hãy ghi nhớ công thức sau đây

ROE = (Lợi nhuận ròng / Vốn chủ sở hữu) * 100%

Trong đó, vốn chủ sở hữu được tính là mức vốn trung bình mà cổ đông góp vào vốn kinh doanh của doanh nghiệp. Và mức vốn này phải được góp ít nhất liên tiếp hai giai đoạn. Lợi nhuận ròng còn được gọi là lợi nhuận sau thuế hay thu nhập ròng. Lợi nhuận sau thuế là các khoản lợi nhuận doanh nghiệp thu được sau khi loại trừ đi các chi phí như chi phí quản lý, chi phí bán hàng,… 

Trong thực tế, bạn có thể xác định chỉ số ROE bằng nhiều cách khác nhau. Bài viết hôm nay sẽ giới thiệu hai các tính ROE được dùng nhiều nhất đến quý độc giả. Đó chính là tính ROE trên báo cáo tài chính và tính ROE qua nguồn dữ liệu thu thập sẵn.

TÌM HIỂU THÊM: Dịch vụ viết bài SEO chất lượng cho doanh nghiệp

Tính chỉ số ROE dựa trên báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính của doanh nghiệp sẽ được công bố hằng tháng, hoặc hàng quý, năm theo định kỳ của doanh nghiệp. Bạn có thể tính chỉ số ROE một cách dễ dàng thông qua báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Sau đây sẽ là các bước tính chỉ số ROE kèm ví dụ cụ thể. Ví dụ tính ROE từ báo cáo tài chính của Tổng công ty hàng không Việt Nam (viết tắt là HVN) trong năm 2018.

Đầu tiên, bạn cần các định lợi nhuận sau thuế trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty. Báo cáo tài chính của HVN cho thấy lợi nhuận ròng của công ty là 2,598 tỷ đồng trong năm 2018.

Tiếp theo, nhà đầu tư đọc báo cáo kết quả kinh doanh và xác định vốn chủ sở hữu bình quân. Bạn không nên chỉ lấy thông số vốn chủ sở hữu của công ty ở thời điểm ngày 31/12/2018. Bởi chỉ số này không phản ánh sự thay đổi vốn của công ty đúng trong cả năm. Chính vì thế, nhà đầu tư nên lấy chỉ số vốn chủ sở hữu cuối kỳ và đầu kỳ và tính vốn chủ sở hữu bình quân của cả năm. Công thức tính đơn giản như sau: 

• Vốn chủ sở hữu bình quân = (vốn chủ sở hữu đầu kỳ + vốn chủ sở hữu cuối kỳ) / 2
• Theo đó, vốn chủ sở hữu bình quân năm 2018 của HVN sẽ là: (17433 + 18672) / 2 = 18053 tỷ đồng.
• Cuối cùng, bạn chỉ cần dùng các số liệu trên để tính ROE như công thức tổng quan đã giới thiệu ở trên. Thay số liệu vào công thức, ta có ROE của công ty HVn trong năm 2018 sẽ là: ( 2598 / 18053 ) x 100% = 14,4%

Cách tính chỉ số ROE qua nguồn dữ liệu thu thập sẵn

Nếu hỏi cách đơn giản nhất để tính ROE là gì, đa phần các nhà đầu tư sẽ lựa chọn cách tính bằng nguồn dữ liệu đã thu thập sẵn.

Ngoài việc tự tính ROE thông qua số liệu từ báo cáo tài chính của công ty bạn muốn đầu tư, nhà đầu tư có thể dùng dữ liệu trực tiếp từ các công ty chứng khoán.

Thông thường, các công ty chứng khoán sẽ tính sẵn những chỉ số tài chính để nhà đầu tư có thể xem xét nhanh chóng. Bạn có thể tìm thấy những số liệu này trực tiếp từ trang web của công ty chứng khoán.

CÓ THỂ BẠN CẦN BIẾT: Conversion Rate là gì? 

ROE đạt chỉ số bao nhiêu là tốt?

ROE càng cao thì thể hiện công ty đó càng sả dụng và quản lý hiệu quả nguồn vốn. Tuy nhiên, tùy vào ROE trung bình trong ngành, bạn có thể đánh giá ROE của một doanh nghiệp trong ngành có tốt không. Trong một số ngành, ROE có xu hướng cao hơn so với những ngành khác, hoặc ngành nào đó để hoạt động chỉ yêu cầu ít vốn tự thân hơn so với ngành khác.

Chính vì thế, tốt nhất bạn chỉ nên so sánh chỉ số ROE giữa các doanh nghiệp trong cùng một ngành. Ví dụ, tỷ lệ ROE của một doanh nghiệp trong lĩnh vực bán lẻ vào năm khá cao, đạt hơn 18%. Trong khi đó, ROE tiêu chuẩn năm 2020 trong ngành công nghiệp ô tô là trong khoảng 12,5%.  

Các chuyên gia thường tính toán, đánh giá chỉ số ROE của một doanh nghiệp trong giai đoạn ít nhất 3 năm. Họ thường không đánh giá ROE trong một năm duy nhất. Theo đó, nếu chỉ số ROE của một công ty lớn hơn 20% tong ba năm liên tiếp, điều này cho thấy công ty có sức cạnh tranh tốt.

BẠN CÓ ĐANG TÌM KIẾM: Dịch vụ quản trị Website trọn gói giá tiết kiệm nhất

Kết luận

Có thể nói, ROE là một trong những chỉ số quan trọng nhất khi cần đánh giá hiệu quả sử dụng nguồn vốn. Hy vọng thông tin trong bài viết đã giúp bạn giải đáp thắc mắc ROE là gì, những cách tính ROE phổ biến. Nếu quý độc giả có thắc mắc hoặc những đóng góp liên quan đến ROE, hãy để lại bình luận ngay phía dưới bài viết nhé. Theo dõi Xuyenvietmedia.com để cập nhật tiếp những thông tin hữu ích khác nữa các bạn nhé!